Postulaty strażaków ochotników, OSP oraz ZOSP RP do rozwiązań systemowych dot.OSP
Po otwartych konsultacjach oraz zebraniu odpowiedzi na ankiety oraz propozycje zgłoszone przez strażaków ochotników przedstawiamy postulaty środowiska ochotniczego pożarnictwa.
| Lp. | Pytanie | Odpowiedź | Procent głosów za |
| 1 | Jakie podmioty powinny uczestniczyć w systemie ochrony przeciwpożarowej? | Dotychczasowe jednostki określone w ustawie o ochronie przeciwpożarowej jako jednostki ochrony przeciwpożarowej, w tym ochotnicza straż pożarna i Związek OSP RP | 75,70% |
| 2 | Zasady prowadzące do czasu reakcji na miejscu zdarzenia 5 minut | Priorytetem jest utrzymanie i umocnienie wszystkich 16 000 OSP i promowanie tworzenia nowych tam gdzie nie istnieją gdyż to daje największą szansę najszybszego dotarcie w ciągu kilku minut do poszkodowanych. Wszystkie OSP powinny mieć szerokie wsparcie szkoleniowe, logistyczne i wyposażone w nowoczesne systemy ratownicze. Realizacja idei Strażaka Ratownika First Responder w OSP i innych służbach. | 70,60% |
| 3 | Stosunek do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczy (KSRG) | KSRG należy rozwijać w kierunku powszechnego systemu ochrony ludności z udziałem wszystkich OSP jako podstawowych ogniw włączanych na zasadach dobrowolności i umów cywilno-prawnych. | 65,80% |
| 4 | Zasady funkcjonowania systemu ochrony ludności | System powszechny docelowo oparty o wszystkie jednostki PSP i OSP. Jednostki OSP (16 tys.) w systemie ochrony ludności według kompetencji i wyszkolenia strażaków ochotników oraz możliwości technicznych zgodnie z dobrowolnie zadeklarowanym w umowie cywilnoprawnej zakresem prowadzonych działań ratowniczych i prewencyjnych a także deklarowanym terenem działania. | 62,90% |
| 5 | Rozwój ratownictwa specjalistycznego | Rozwijać i wzmacniać specjalistyczne ratownictwo w OSP. Państwo zapewnia pełne finasowanie edukacji i szkoleń specjalistycznych oraz udostępnianie stosownego sprzętu. | 83,70% |
| 6 | Ratownictwo medyczne w OSP | Szeroki rozwój ratownictwa medycznego w OSP. Z uwagi na to, że w najbliższych latach znaczenie pomocy przedmedycznej będzie rosło należy między innymi zwiększyć liczbę szkoleń KPP dla strażaków ochotników również z OSP poza KSRG, upowszechnić funkcję tzw. first respondera, czyli ratownika, który jest najbliżej miejsca zdarzenia i dociera do osoby, będącej w stanie zagrożenia życia przed przyjazdem zespołu ambulansu, by udzielić pierwszej pomocy. First responder jest osobą przeszkoloną w zakresie pierwszej pomocy, wyposażoną w torbę medyczną oraz defibrylator AED. Zadanie dla Związku OSP RP. | 79,50% |
| 7 | Szkolenie strażaków ochotników | Prawo do nieodpłatnych szkoleń prowadzonych przez PSP mają wszyscy strażacy ochotnicy biorący bezpośredni udział w działaniach ratowniczych | 94,20% |
| 8 | Udział w akcjach ratowniczych | Bezpośredni udział w działaniach ratowniczych mogą brać strażacy ochotnicy, którzy ukończyli 18 lat i nie przekroczyli 65 lat, posiadający aktualne badania lekarskie dopuszczające do udziału w działaniach ratowniczych, ubezpieczenie oraz odbyli szkolenie pożarnicze. | 89,60% |
| 9 | Działania prewencyjne | Działania prewencyjne i informacyjne powinny być traktowane jako podstawowa działalność OSP. | 82% |
| 10 | Zakres działalności prewencyjnej: | Poszerzanie i dynamiczny rozwój działalności prewencyjnej poprzez systemowe i skoordynowane działania, ujęte w „Programie rozwoju prewencji społecznej w OSP” . Szkolenie lokalnych liderów prewencji społecznej w ramach Związku OSP RP. Rozwój edukacji ekologicznej oraz wdrażanie rozwiązań proekologicznych. Intensywna współpraca z innymi podmiotami. | 62,10% |
| 11 | Komendant gminny ochrony przeciwpożarowej | Pozostawić bez zmian dotychczasowe rozwiązanie. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) koordynuje funkcjonowanie krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego na obszarze gminy w zakresie ustalonym przez wojewodę. Zadanie to może być wykonywane przy pomocy komendanta gminnego ochrony przeciwpożarowej, jeżeli komendant taki został zatrudniony przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), albo przy pomocy komendanta gminnego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP. | 69,30% |
| 12 | Podstawy prawne funkcjonowania OSP | OSP działa na podstawie ustawy o stowarzyszeniach, na podstawie statutu a w zakresie ratownictwa na podstawie przepisów ustawy o ochronie przeciwpożarowej. OSP może być organizacją pożytku publicznego | 73,90% |
| 13 | Zmiany Statutu OSP | Statut i zmiany statutu uchwala Walne Zebranie OSP zgodnie z przepisami ustaw oraz miejscowymi zwyczajami i tradycją. Sprawy niezastrzeżone przepisami ustaw z uwagi na ważny interes państwa, OSP kształtuje według własnych swobodnych decyzji. | 71,20% |
| 14 | Katalog zadań ochotniczej straż pożarnej powinien być | Otwarty, z zastrzeżeniem wskazania na poziomie ustawowym zadań priorytetowych (przykładowych). | 79,60% |
| 15 | Prawa nabyte OSP. Status jednostki ochrony przeciwpożarowej | Wszystkie jednostki OSP, zachowują status jednostek ochrony przeciwpożarowej i mogą otrzymywać wsparcie finansowe z samorządu, budżetu państwa, środków europejskich i innych instytucji oraz osób prawnych i fizycznych na działalność statutową. Niedopuszczalne jest odbieranie OSP tego statusu. | 79,10% |
| 16 | Zakres działania i finansowania Związku i OSP | Zakres działania i źródła finansowania swobodnie kształtowany przez Związek oraz wszystkie OSP (katalog otwarty) w zgodzie z ustawami, statutem i uchwałami OSP. | 76,80% |
| 17 | Zasady finansowania | Dodanie do dotychczasowych zasad obowiązujących w ustawie o ochronie przeciwpożarowej: 1) prawa dla OSP do odliczenia podatku VAT od zakupów sprzętu, wykorzystywanego w celach związanych z ochroną przeciwpożarową; 2) przywrócenie zasad finansowania OSP ze środków instytucji ubezpieczeniowych, gdzie ZOSP RP dystrybuowałby do OSP wpływy z odpisu obowiązkowego ubezpieczenia od ognia. | 66,90% |
| 18 | Zwolnienie podatkowe i uproszczona księgowość w OSP | Wszystkie OSP są zwolnione z obowiązku księgowości i sprawozdawczości do Urzędu Skarbowego dotyczącego organizacji pozarządowych, a obowiązki realizują na odrębnych, uproszczonych zasadach. | 75,80% |
| 19 | Dysponowanie środkami własnymi przez OSP | OSP może dowolnie czerpać dochody z wykorzystaniem posiadanych nieruchomości, sprzętu i wyposażenia, a uzyskane środki może przeznaczać na dowolnie wybrany cel statutowy na dotychczasowych zasadach. Ponadto OSP mogą prowadzić działalność gospodarczą, a uzyskane zyski przeznaczać na działalność statutową. | 88,60% |
| 20 | Odliczanie podatku VAT | Wszystkie OSP mają możliwość pełnego odliczenia podatku VAT od wszystkich zakupów na cele ochrony przeciwpożarowej i zapewnienia gotowości bojowej jednostki. | 84,60% |
| 21 | Realizacja zadań z zakresu ochrony przeciwpożarowej przez Urząd Gminy/Miasta | Urząd Gminy/Miasta realizuje zadania własne z zakresu ochrony przeciwpożarowej i ponosi wydatki związane z zapewnieniem i utrzymaniem gotowości bojowej OSP w sposób ustalony z daną OSP oraz Komendantem Gminnym Ochrony Przeciwpożarowej (lub Związku OSP RP) zgodnie z posiadanym budżetem i potrzebami. | 82,60% |
| 22 | Działalność edukacyjno-wychowawcza w Związku OSP RP | Stworzenie sytemu szkolenia dla opiekunów/instruktorów MDP. Rozwój systemu zdobywania odznak MDP. Budowanie platformy e-learningowej dla szkolenia i edukacji młodzieży (Dziecięce i Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze). Organizowanie obozów wypoczynkowo-edukacyjnych. | 73,90% |
| 23 | Zakres działalności społecznej OSP | Zakres działania swobodnie kształtowany przez OSP (katalog otwarty) w zgodzie z ustawami, statutem i uchwałami OSP. | 86,50% |
| 24 | Zezwolenia na organizację imprezy przez ochotniczą straż pożarną poza nieruchomością pozostającą w jej posiadaniu | Nie powinno być wymagane specjalne zezwolenie organu gminy (poza ograniczeniami wynikającymi z innych obowiązujących przepisów, np. dot. imprez masowych). | 70,20% |
| 25 | Rozwój działalności kulturalnej, sportowej i edukacyjno-wychowawczej, kronikarskiej i naukowej w Związku OSP RP i wszystkich OSP | Szeroki rozwój dotychczasowych form aktywności szeroko korzystając z możliwości prawno-finansowych krajowych i zagranicznych a zwłaszcza Unii Europejskiej. | 77,60% |
| 26 | Rozwój sportu pożarniczego i zawodów sportowo-pożarniczych | Związek OSP RP i poszczególne OSP szeroko kontynuują tradycję sportów pożarniczych. Związek koordynatorem nowych inicjatyw wśród młodzieży strażackiej, aplikując o wsparcie tych przedsięwzięć ze środków Unii Europejskiej i budżetu państwa. Związek i OSP szeroko współpracują z innymi podmiotami na rzecz rozwoju kultury fizycznej i sportu. | 79,70% |
| 27 | Działalność Związku OSP RP oraz wszystkich OSP w obszarze kultury i oświaty | Związek OSP RP i zrzeszone w nim OSP mogą prowadzić działalność bez ograniczeń w zakresie kultury i oświaty – orkiestry, zespoły artystyczne i wszelkie inne formy aktywności kulturalnej i oświatowej. | 83,90% |
| 28 | Wykorzystanie mienia na działalność kulturalną | OSP może swobodnie wykorzystywać wszystkie składniki mienia a z pożytków z tego tytułu może także finansować działania w zakresie kultury. | 82,40% |
| 29 | Badania naukowe i dokumentowanie dziejów polskiego pożarnictwa | Poszerzanie dotychczasowej działalności. Należy wspierać i promować badania naukowe dotyczące problematyki strażackiej, nawiązywać na poziomie centralnym oraz oddziałów wojewódzkich ZOSP RP współpracę ze środowiskiem naukowym wyższych uczelni, przede wszystkim z wydziałami historycznymi lub humanistycznymi. Inicjować powstawanie w niektórych uczelniach i instytutach zakładów historii pożarnictwa. Współpracować z w tym obszarze z uczelniami i Związkami zagranicznymi. Pozyskiwanie środków finansowych krajowych i zagranicznych. | 67,90% |
| 30 | Rozwój kronikarstwa i izb pamięci w OSP | Praca na rzecz rozwoju kronikarstwa we wszystkich OSP oraz instancjach Związku. Przy instancjach Związku powoływać Kluby Kronikarza. Wspierać powoływanie w każdej OSP Izby Tradycji. | 61,50% |
| 31 | Rozwój współpracy zewnętrznej krajowej oraz międzynarodowej Związku OSP RP i poszczególnych OSP | Poszerzanie dotychczasowej współpracy z partnerami krajowymi i zagranicznymi Związku. Rozwój i nawiązywanie współpracy z organizacjami strażackimi w innych krajach. Współpraca w ramach Unii Europejskiej w szczególności na rzecz realizowania przedsięwzięć w obszarze działalności humanitarnej i ochrony ludności. Uczestnictwo w pozyskiwaniu grantów z funduszy krajowych i zagranicznych zwłaszcza unijnych. | 68,80% |
| 32 | Uroczystości religijne | OSP i strażacy OSP mogą uczestniczyć w uroczystościach religijnych bez ograniczeń, zgodnie ze zwyczajami i tradycją. | 91,80% |
| 33 | Praca Związku OSP RP oraz OSP z młodzieżą | Związek OSP RP oraz wszystkie OSP mogą pracować z dziećmi i młodzieżą (bez ograniczeń wiekowych) w rożnych formach w oparciu o statut, uchwały i regulaminy. | 89,30% |
| 34 | Umundurowanie | Wszyscy strażacy ochotnicy (członkowie OSP) mają prawo do noszenia munduru wyjściowego a uprawnieni wyjeżdżający do akcji ratowniczych ubrania specjalnego i odzieży ochronnej. | 90,60% |
| 35 | Kolory hełmów | OSP hełmy w kolorze białym, PSP hełmy w kolorze czerwonym | 74,40% |
| 36 | Legitymacje OSP | OSP może ustanowić legitymacje dla członków OSP według określonego przez Związek OSP RP wzoru. | 56,90% |
| 37 | Odznaczenia | Strażacy OSP (wszyscy członkowie OSP) za wyróżniającą się działalność społeczną, ratowniczą, organizacyjną mogą być odznaczani odznaczeniami państwowymi, resortowymi i korporacyjnymi. | 81,10% |
| 38 | Majątek OSP na wypadek likwidacji | OSP same dowolnie wskazują w swoim statucie na czyją własność przechodzi majątek w przypadku likwidacji stowarzyszenia. | 73,80% |
| 39 | Nadzór i kontrola | Zachowanie dotychczasowego kręgu podmiotów i zakresu ich uprawnień w zakresie nadzoru i kontroli nad OSP, tj. starosta w zakresie zgodności działania OSP z przepisami prawa i statutem a komendant powiatowy PSP w zakresie ratownictwa. | 81,40% |
| 40 | Dodatki emerytalne wg projektu | obywatelskiego (500 zł/mc po 25 latach) – 20 zł za każdy rok działań ratowniczych minimum 10 lat. | 63,20% |
| 41 | Finansowanie gotowości strażaków ochotników w krajowym systemie ratowniczym | Strażak ochotnik pozostający w gotowości do działań otrzymuje miesięczny ryczałt pieniężny, finansowany z budżetu państwa np. 500 zł/miesiąc. | 46,10% |
| 42 | Ekwiwalent pieniężny za udział w akcjach i szkoleniach | Ekwiwalent pieniężny nie wyższy niż 1/160 przeciętnego wynagrodzenia i nie niższy niż 1/160 minimalnego wynagrodzenia. | 64,40% |
| 43 | Kierowcy OSP | Kierowców OSP w KSRG zatrudnia gmina i otrzymuje zwrot wynagrodzeń z budżetu państwa, w pozostałych OSP gmina może zatrudnić kierowców w ramach budżetu gminy. | 59,80% |
| 44 | Strażacy PSP działający w OSP | Zachowują ważność badań lekarskich i szkoleń, w tym uprawnienia kierowców także w czasie działalności w OSP. | 94,50% |
| 45 | Strażacy ochotnicy zatrudniający się w PSP | Zachowują ważność równoważnych badań lekarskich i szkoleń przy zatrudnianiu się w PSP. | 73,50% |
| 46 | Zatrudnianie w PSP strażaków ochotników | Strażacy ochotnicy powinni mieć ustawowo zagwarantowane dodatkowe preferencje przy zatrudnianiu w PSP oraz przyjmowaniu do szkół pożarniczych szczegółowo określone w ustawie. | 77,10% |